Internetowe rankingi lokat kuszą nas hasłami „najlepsza lokata miesiąca”. Tylko co to znaczy najlepsza? Nawiązując trochę do “kuchennego żargonu”, to lubię dawać Ci na tym blogu przede wszystkim „wędkę”, a nie tylko gotową „rybę na patelni”. Dziś będzie o tym jak wybrać najlepszą lokatę dla siebie spośród wielu ofert i rankingów.
Najlepsza lokata to oczywiście taka, gdzie masz największe, dostępne na rynku oprocentowanie. Czy jednak w ofertach i promocjach czyhają na Ciebie jakieś kruczki, gwiazdki, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze tego produktu bankowego, uważanego za najbezpieczniejszą formę oszczędzania?
Pytanie retoryczne ;-). Oczywiście, że są! Więc teraz będzie o „wędce”, czyli o tym…
Jak wybrać najlepszą lokatę?
Nim zdecydujesz się na założenie lokaty i przelew środków sprawdź:
1. Czy kwalifikujesz się na warunki promocji?
To jest podstawowy punkt do weryfikacji. W większości przypadków banki najkorzystniejsze oprocentowanie lokat dają swoim nowym klientom albo za pozyskanie nowych środków. Nie chcę dyskutować, czy jest to w porządku, czy nie w porządku, że lojalność klientów nie jest premiowana przez banki. Po prostu tak jest obecnie na rynku. Sprawdź więc dobrze: dla kogo jest dostępna promocja oraz jaka jest dokładnie definicja nowego klienta i nowych środków. Może się przecież zdarzyć tak, szczególnie jeśli zakładasz lokatę przez Internet, że system pozwoli Ci założyć lokatę, a potem jednak okaże się, że masz mniejsze oprocentowanie, bo nie spełniasz warunków promocji. Ufaj sobie, nie jakiemuś systemowi. Zresztą weryfikacja tego punktu zaoszczędzi Ci czasu czytania wszystkich umów, regulaminów. Po co czytać dalej, jeśli się nie kwalifikujesz.
2. Jak długo masz promocyjne oprocentowanie?
Prawo rynku jest takie, że każdy chce się „sprzedać” ze swoją ofertą. Reklamy krzyczą „super promocja! 4%, 5% przy lokacie na 3 miesiące”… a po dokładnej weryfikacji może okazać się, że jest to 4 czy 5 procent, ale przez miesiąc czy dwa. Kolejne miesiące to już na przykład 2% czy 1%. Także sprawdź dokładnie jakie jest oprocentowanie promocyjne i czy faktycznie jest takie przez cały czas trwania lokaty. Jeśli nie – to policz dokładnie czy Ci się to nadal opłaca.
3. Czy jest to „czysta” lokata?
Niektóre promocje mają wymogi założenia dodatkowych produktów – na przykład konta. Sprawdź to dokładnie oraz ustal, czy wiążą się z tym dodatkowe koszty, jakie będzie trzeba ponosić… i tu Cię pewnie już nie zdziwię… policz samodzielnie czy Ci się to opłaca. Czy pieniądze, jakie zarobisz na oprocentowaniu lokaty minus ewentualne koszty dodatkowe, jakie poniesiesz dalej dają Ci najlepszy zarobek na rynku? Ustal też dokładnie jakie są zasady funkcjonowania i zamykania tych usług po wygaśnięciu lokaty. Nie ma sensu ponosić dodatkowych kosztów na usługi czy produkty bankowe, których nie potrzebujesz.
4. Czy nie jest to przypadkiem lokata powiązana z funduszem?
Ostatnio (niestety!) widzę to jako dość standardową praktykę na rynku, szczególnie jeśli ma się do ulokowania większą gotówkę. Sprzedawcy gorąco namawiają na połączenie standardowej lokaty z częścią lokowaną w jakiś fundusz. Teoretycznie dostajesz wyższe oprocentowanie na za środki na lokacie… ale właśnie „zaparkowaliśmy” część naszych środków w funduszu, który z samej swojej natury jest zupełnie innym produktem niż bezpieczne inwestowanie w lokaty. Jest o wiele bardziej ryzykowny, wiąże się z opłatami… i niestety w ostatnich latach realia z funduszami są takie, że na ogół zarabiają na nich właśnie firmy zarządzające. Jeśli zamierzasz inwestować w fundusze – to dokonaj samodzielnie analizy ryzyka z tym związanego i dokonaj świadomego wyboru funduszu, w jaki inwestujesz.
Na pewno nie bierz „jakiegoś funduszu”, bo „więcej dostanę na lokacie”. Policzenie dokładne zysków z lokaty kontra kosztów funduszu (i/lub zablokowanych pieniędzy) na ogół nie jest tego warte. Inwestowanie i oszczędzanie to dwie odmienne rzeczy. Lokata połączona z funduszem na ogół nie jest finansowo dobrym pomysłem.
5. Jak jest z wypłatą odsetek?
Niektóre promocje są elastyczne, jeśli chodzi o wypłatę odsetek. Jeśli nawet zerwiesz lokatę w trakcie jej trwania, to nadal dostaniesz odsetki należne Ci do dnia zerwania lokaty. Niektóre jednak nie. Jeśli zerwiesz lokatę na dzień przed jej zakończeniem, to tracisz wszystkie odsetki. Podobnie z wypłacanymi premiami pieniężnymi. Najlepsza lokata oczywiści byłaby taka, gdzie zachowujesz odsetki i wypłatę premii proporcjonalnie do okresu, jaki lokata została utrzymana. Na rynku w większości przypadków premia jest jednak wypłacana za utrzymanie lokaty przez okres, na jaki została zawarta. Czyli, o ile odsetki w niektórych przypadkach dostaniesz, o tyle premię raczej stracisz.
6. Jaka jest data zapadalności lokaty i co będzie dalej?
Ustal, co się stanie, jak lokata dobiegnie końca. Niektóre banki (a właściwie chyba większość) z automatu otworzą kolejną lokatę, ale już bez promocyjnego oprocentowania. Szczególnie te automatycznie zakładane lokaty nie mają dobrego oprocentowania i na ogół na rynku znajdziesz coś korzystniejszego dla Ciebie. Za „gapiostwo” się płaci ;). Także ustal dokładnie, czy po zakończeniu promocyjnej lokaty Twoje pieniądze wrócą na wskazany przez Ciebie rachunek, czy musisz „zabrać” je z lokaty samodzielnie. Wpisz do kalendarza i pamiętaj, jak masz podjąć jakąś akcje.
7. Jak wygląda proces zakładania i zamykania lokaty?
Najlepsze lokaty to takie, gdzie ten proces jest prosty. Nie ma w nim dodatkowych utrudnień. Możesz to zrobić przez „kilka kanałów” typu system bankowości internetowej, call centre czy wizyta osobista… i to od Ciebie, a nie banku zależy, którą formę wybierzesz.
8. Kto ma dostęp do Twoich danych, jeśli zakładasz przez Internet?
Zakładając lokatę, podajesz wiele cennych danych personalnych, które objęte są ochroną danych osobowych oraz w niektórych przypadkach tajemnicą bankową. Jeśli zakładasz lokatę bezpośrednio przez system bankowości internetowej – sprawa prosta. Za Twoje dane odpowiada bank, którego poza ustawą o ochronie danych osobowych obowiązuje tajemnica bankowa. Natomiast, jeśli zakładasz lokatę przez strony pośredników – sprawdź dokładnie, kto jest podmiotem, jakiemu udostępniasz informacje oraz jakie zgody dokładnie podpisujesz. Czym innym jest zgoda na wykorzystanie Twoich danych do realizacji konkretnej promocji, a czym innym zgoda na przetwarzanie w celach marketingowych czy handlowych.
Korzystanie z pośredników czy afiliacji jest dziś dość popularnym sposobem dystrybucji produktów bankowych. Jednak zawsze sprawdź, kto to jest. Jaką ma pozycje na rynku i co o tej konkretnej firmie mówią, chociażby w sieci. Najlepiej – wyrażaj zgodę na przetwarzanie danych tylko do celów związanych z tą konkretną promocją. Wierz mi, że Twoje dane osobowe w dzisiejszym świecie, to jeden z cenniejszych zasobów, jakie masz.
9. Jakie warunki, postanowienia podpisujesz?
Dla mnie sprawa oczywista, ale dość często spotykam się z zupełnie innym podejściem do dokumentów, jakie podpisujemy. Podstawowa zasada zdrowego rozsądku – czytam umowy, regulaminy, oświadczenia, jakie podpisuję. Jak czegoś nie rozumiem – pytam i proszę o wyjaśnienia. Zresztą wyjaśnienia dotyczące umów czy regulaminów to dobry sposób na przetestowanie komunikacji z bankiem, czy jego infolinii.
10. Jakie masz wykonać dokładnie kroki, aby z sukcesem założyć lokatę?
Szczególnie w przypadku lokat zawieranych przez Internet przeczytaj dokładnie instrukcje. Często faktyczny przelew musi się zgadzać „co do złotówki” z zadeklarowaną kwotą przy zakładaniu lokaty. Podobnie w przypadku rachunku, z jakiego przyjdzie przelew, czy wpisaniu konkretnego tytułu przelewu. Jeśli coś Ci umknie, bardzo prawdopodobne, że lokata nie zostanie założona na promocyjnych warunkach. W dzisiejszym świecie banki w segmencie klienta detalicznego to coraz bardziej „zautomatyzowane” machiny. Cały proces po stronie banku odbywa się automatycznie, nie ma ingerencji „człowieka”, więc jak dane i „cyferki” się nie zgadzają, to system zwyczajnie „odrzuca” takie wnioski.
11. Ile dokładnie zarobisz, jeśli lokata oferuje dodatkową premię?
Na ogół najkorzystniejsze finansowo są oferty z dodatkową gotówkową premią, która jest wypłacana na koniec okresu promocyjnego. Działa to tak, że dostajesz oprocentowanie środków kilka procent i jakąś konkretną kwotę, na przykład 100PLN, jeśli dotrzymasz środki do końca trwania promocji. Tak jest „na ogół”. Jak wszystko w finansach – również to warto samodzielnie policzyć.
Największy zysk z tak skonstruowanego produktu jest najczęściej wtedy, jeśli wpłacasz na lokatę mniejsze kwoty, a okres trwania takiej lokaty jest stosunkowo krótki. Przy większych kwotach i dokładnym przeliczeniu może się jednak okazać, że najlepszą lokatę, z wyższym oprocentowaniem, znajdziesz na rynku. Także w tym przypadku, liczyć, liczyć i jeszcze raz liczyć, a nie opierać się na „reklamówce” banku.
Masz już 11 punktów, które odpowiadają na pytanie, jak wybrać najlepszą lokatę. Dorzucę jeszcze jeden, który porusza jednak bardziej „psychologiczny” aspekt oszczędzania. O ile chcesz, aby sam proces zakładania i zamykania lokaty był dla Ciebie jak najprostszy i najwygodniejszy, o tyle wierz mi, że nie chcesz mieć zbyt łatwego dostępu do tych pieniędzy. Chodzi zwyczajnie o to, aby Twoje oszczędności leżały na „koncie / lokacie”, z której nie jest Ci tak łatwo „podbierać”. Mówiłam o tym także we wrześniu 2016 podczas rozmowy w Dzień Dobry TVN o „życiu Polaków na kredyt”. Jest to jeden ze skuteczniejszych psychologicznych zabiegów na oszczędzanie, a nie wydawanie.
Przedstawione w tym wpisie zasady o tym, jak wybrać najlepszą lokatę dadzą Ci solidną bazę do selekcji ofert, z jakimi spotykasz się w przeróżnych promocjach bankowych czy rankingach. Dzięki nim samodzielnie nie tylko w tym miesiącu, ale i w kolejnych miesiącach czy latach dokonasz trafnego i najlepszego dla Ciebie wyboru ?
PS. W narzędziach jakie przygotowałam dla Ciebie znajduje się podstawowy kalkulator do policzenia zysku z lokaty. Możesz go pobrać bezpłatnie, po zapisie na mój newsletter.
! Jeśli masz jeszcze jakieś inne, ciekawe doświadczenia z „gwiazdkami” i „haczykami”, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze najlepszej lokaty, to koniecznie podziel się nimi z nami w komentarzu!
Chcesz być na plusie? Zobacz jak mogę Ci pomóc!
